Nieuwsgierig mogen zijn

Hoe nieuwsgierig mag jouw hond zijn? Wanneer mensen of dieren nieuwsgierig zijn naar iets, is er sprake van een kortdurende stressreactie. We willen graag meer informatie over een bepaalde situatie of prikkel vergaren. Deze kortdurende stressreactie zorgt ervoor dat we ons geheugen beter werkt en komt ten goede aan het leerproces en probleemoplossend vermogen. Daarnaast wordt het zelfvertrouwen vergroot. 

Jaak Panksepp was een neurowetenschapper en is de uitvinder van de benaming “affectieve neurowetenschappen”, het werkveld wat onderzoek doet naar de neurale mechanismen achter emoties bij mensen en dieren.
Uit zijn onderzoek blijkt dat elke toename van verkennend (zoek) gedrag het beloningssysteem in de hersenen activeert. Panksepp noemde dit het “SEEKING system”. Het fijne en enthousiaste gevoel van de verwachting dat er iets prettigs gaat gebeuren, zet mensen en dieren aan tot actie. Om op zoek te gaan naar datgene waar ze behoefte aan hebben. Evolutionair gezien was een actief zoeksysteem nodig voor overleving. Denk aan het zoeken naar voedsel, bescherming en onderdak. In onze huidige samenleving hoeven onze huisdieren niet veel meer te doen om te overleven. Echter, om het brein gezond te houden en om tegemoet te komen aan het welzijn, is het zinvol om het zoeksysteem te stimuleren. Hierbij is het wel belangrijk dat rekening gehouden wordt met het tempo, de draagkracht en draaglast van de individuele hond.

Wat kun je nu als eigenaar doen om het SEEKING systeem en de nieuwsgierigheid van je hond te stimuleren?

• • Wees je bewust van de manier waarop je met je hond omgaat. Wanneer je vaak “nee”, “niet doen”, “stop”, “af”, etc. zegt, dan zal het zoeksysteem van je hond afnemen. De hond leert dan dat nieuwe informatie op doen niet gewenst is. Honden die weinig kans hebben om hun nieuwsgierigheid te bevredigen en teveel beperkt worden in hun vrijheden, kunnen probleemgedrag ontwikkelen.
    
    
  • Je kunt ook voertjes verstoppen in je huiskamer of in de tuin. Het zoeken naar eten stimuleert het zoeksysteem. Zorg ervoor dat de hond in alle rust kan zoeken. Wind hem niet op, ben zelf kalm en stil. Geef hem vooral ook de tijd om zelf na te denken, help niet te snel. Dit zorgt voor mentale uitdaging en uiteindelijk volgt er ook nog een beloning als de hond het gevonden heeft.

• • Hersenwerk zoals snuffelmatten en puzzels. Er is van alles te koop of je kunt zelf iets maken met huis- tuin- keukenmaterialen. Op internet zijn heel veel voorbeelden te vinden. Bij het aanbieden van hersenwerk is het belangrijk om het rustig en in kleine stapjes op te bouwen. Maak het niet direct te moeilijk en voorkom dat je hond gefrustreerd raakt.
    
    
  • Snuffeltijd! Hoeveel tijd geef jij jouw hond om te snuffelen tijdens een wandeling? Nog al te vaak zie ik eigenaren hun hond meesleuren als deze even stilstaat om ergens aan te snuffelen. Honden verkennen de wereld voornamelijk via geur. Laat je hond gerust zijn neus achterna gaan (mits het veilig is uiteraard), het is cruciaal voor hun welzijn.
    
    

Liefs, Margot

Deze blogpost is met liefde en zorgvuldigheid geschreven door Margot Tiemessen, Indigo Hondenwelzijn. Het delen of verspreiden van deze informatie zonder bronvermelding is niet toegestaan.